Hệ thống tảng kê chân cột đình Đình Tổ, phường Đình Tổ, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh

        Đình Đình Tổ nay thuộc khu phố Đình Tổ, phường Đình Tổ, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Đình Đình Tổ được Bộ VHTT (1) xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật, Quyết định số 51/2001/QĐ - BVHTT, ngày 27/12/2001.

        Đình Đình Tổ là công trình kiến trúc cổ được xây dựng từ thời Lê Trung Hưng khoảng thế kỷ XVII-XVIII với quy mô to lớn gồm: đình Thượng 5 gian 2 dĩ, đình Hạ 5 gian và hậu cung 3 gian. Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, thực hiện chủ trương tiêu thổ kháng chiến, tòa đình Thượng bị phá hủy hoàn toàn. Hiện nay đình Đình Tổ chỉ còn tòa đình Hạ bình đồ kiến trúc hình chữ Đinh. Hệ thống chịu lực bằng gỗ lim với 4 hàng cột ngang, 6 hàng cột dọc liên kết vì theo kiểu tiền bẩy, hậu bẩy, con chồng trụ giá chiêng. Nghệ thuật chạm khắc tập trung trên các kẻ, đầu bảy, con chồng, đầu dư và những mảng cốn đều được chạm nổi, chạm kênh bong với đề tài “tứ linh”, “tứ quý”… mang đậm phong cách nghệ thuật trang trí kiến trúc thời Lê Trung Hưng.

       Đình Đình Tổ thờ Thái sư Lê Văn Thịnh làm Thành Hoàng. Tương truyền sau khi bị nghi oan trong vụ án hồ Dâm Đàm, Lê Văn Thịnh bị đi đày Thao Giang. Khi mãn hạn trở về quê hương đến trang Đình Tổ vì quá mệt mỏi ông dừng chân nghỉ, rồi hóa tại đây. Nhân dân Đình Tổ tấu trình lên triều đình, vua ban sắc cho địa phương tôn thờ ông làm Thành Hoàng tại đình làng.Tại đình Đình Tổ hiện còn lưu giữ nhiều hiện vật, tài liệu có giá trị, tiêu biểu như: bản ngọc phả chữ Hán do Nguyễn Bính soạn năm Hồng Phúc 1 (1572), 11 đạo sắc phong do các triều vua ban tặng từ năm 1767 đến năm 1924, hương án, ngai thờ, bài vị, kiệu bát cống, long đình, bát bửu… có niên đại tạo tác vào thời Lê - Nguyễn. Đặc biệt, tại đình Đình Tổ nhân dân địa phương còn lưu giữ được đến ngày nay một số vật liệu trang trí kiến trúc của ngôi đình xưa được thay thế trong những lần trùng tu, tôn tạo gần đây. Trong đótiêu biểu nhất là hệ thống tảng kê tạo tác bằng đá xanh nguyên khối dùng để kê phía bên dưới chân cộtở tòa đình Hạ.Tất cả gồm 5 chiếc, loại to có kích thước: cao 47cm, đường kính mặt 28cm, rộng 40cm, loại nhỏ có kích thước: cao 40cm, đường kính mặt 23cm, rộng đế 31cm. Tảng kê chân cột hình trụ, giật hai cấp, cấp mặt bên trên tảng tròn, hình cầu, bệ bên dưới hình vuông.Bề mặt để trơn không trang trí hoa văn. Căn cứ vào chất liệu, kiểu dáng, kỹ thuật chế tác hệ thống tảng kê chân cộtở đình Đình Tổ có niên đại thời Nguyễn (thế kỷ XIX). Năm 2015, ông Nguyễn Thanh Tuệ và ông Nguyễn Hưng Long là thành viên trong Ban quản lý di tích đình Đình Tổ đã hiến tặng hệ thống tảng kê chân cột (gồm 5 chiếc) cho Bảo tàng tỉnh Bắc Ninh (2) phục vụ công tác bảo tồn và phát huy truyền thống lịch sử, văn hóa của quê hương đất nước./.

Tảng kê chân cột bằng đá ở đình Đình Tổ

--------------------------------------------------------------------------

(1) Nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

(2) Nay là Bảo tàng và Xúc tiến Du lịch Bắc Ninh