Trưng bày “Di sản văn hóa tiêu biểu tỉnh Bắc Ninh” tại Bảo tàng

Bảo tàng Bắc Ninh đang khẩn trương thực hiện các công việc cuối cùng cho sự kiện khai mạc trưng bày chuyên đề “Di sản văn hóa tiêu biểu tỉnh Bắc Ninh” vào ngày 5/4/2017. Trưng bày mở cửa phục vụ khách tham quan từ ngày 5/4 đến hết tháng 6 năm 2017.

Tiếp tục các hoạt động chào mừng kỷ niệm 185 năm thành lập tỉnh, 20 năm tái lập tỉnh Bắc Ninh; hướng tới kỷ niệm 20 năm thành lập Bảo tàng (24/4/1997-24/4/2017) và ngày Quốc tế bảo tàng (18/5), Bảo tàng Bắc Ninh đang khẩn trương thực hiện các công việc cuối cùng cho sự kiện khai mạc trưng bày chuyên đề “Di sản văn hóa tiêu biểu tỉnh Bắc Ninh” vào ngày 5/4/2017. Trưng bày mở cửa phục vụ khách tham quan từ ngày 5/4 đến hết tháng 6 năm 2017.

Gian trưng bày “Di tích quốc gia đặc biệt và bảo vật quốc gia”

Bắc Ninh xưa là Kinh Bắc, nằm ở phía Bắc sông Hồng và kinh đô Thăng Long – Hà Nội, có vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi, nơi đây sớm là địa bàn sinh cơ lập nghiệp của người Việt cổ. Trong tiến trình lịch sử dân tộc ta, các thế hệ cộng đồng nhân dân Bắc Ninh đã cùng nhau xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước; tạo dựng được nhiều thành tựu to lớn trên mọi lĩnh vực (kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, quân sự, y dược, ngoại giao…) và để lại kho tàng di sản văn hóa (vật thể và phi vật thể) vô cùng to lớn, quý giá, trở thành niềm tự hào, là tiềm năng nội lực để Bắc Ninh phát triển.

Đầu tiên, Bắc Ninh được biết đến là “ xứ sở của đình chùa và lễ hội”, là 1 trong 10 tỉnh có số lượng di tích lớn nhất nước. Theo số liệu thống kê, toàn tỉnh có 1558 di tích, trong đó có 574 di tích  được Nhà nước xếp hạng (04 di tích Quốc gia đặc biệt, 194 di tích cấp Quốc gia, 376 di tích cấp Tỉnh); 05 nhóm Bảo vật quốc gia. Nhiều di tích nổi tiếng gắn liền với các sự kiện lịch sử – văn hóa quan trọng của quốc gia, dân tộc như: Lăng và đền thờ Kinh Dương Vương, nơi khởi nguồn của các bậc Thủy tổ dân tộc; chùa Dâu và hệ thống chùa Tứ Pháp là trung tâm Phật giáo đầu tiên của nước ta và từ đây Phật giáo được lan tỏa khắp các vùng miền cả nước; chùa Phật Tích, chùa Dạm là những Đại danh lam cổ tự thời Lý; đền Đô nơi tôn thờ Bát vị Tiên Vương nhà Lý có công khai sáng nền văn minh Đại Việt; Văn Miếu Bắc Ninh nơi tôn vinh truyền thống hiếu học khoa bảng và ghi danh gần 700 vị đỗ đại khoa; đền Vua Bà thờ Thủy tổ Quan họ của những làn điệu dân ca ngọt ngào sâu nặng nghĩa tình; đền Cao Lỗ Vương thờ ông Tổ ngành quân sự. Đền Xà còn đó âm vang hùng tráng của bài thơ thần “Nam quốc sơn hà” – Bản “Tuyên ngôn độc lập” đầu tiên khẳng định chủ quyền thiêng liêng của dân tộc Việt Nam… Cùng với hệ thống di tích là những lễ hội lớn mang quy mô vùng miền như: hội chùa Dâu, hội Lim, hội Diềm, hội Phật Tích, hội Thập Đình, hội đền Cao Lỗ Vương… ở đó đã kết tinh và tỏa sáng bề dịch lịch sử, văn hóa, những thuần phong mỹ tục của quê hương, đất nước. Hàng năm đã thu hút hàng ngàn vạn du khách khắp mọi miền về trảy hội, chiêm ngưỡng, tham quan.

Bắc Ninh còn là quê hương của phong trào yêu nước, cách mạng, nơi sinh thành của nhiều nhà Lãnh đạo cách mạng tiền bối xuất sắc của Đảng như: Ngô Gia Tự, Nguyễn Văn Cừ, Hoàng Quốc Việt… Bắc Ninh còn được ca ngợi là “Vùng đất trăm nghề” với những làng nghề nổi tiếng như: gỗ mỹ nghệ Phù Khê, Đồng Kỵ (Từ Sơn); gò đồng Đại Bái (Gia Bình); giấy Đống Cao (TP. Bắc Ninh), gốm Phù Lãng (Quế Võ); tre trúc Xuân Lai (Gia Bình); sắt thép Đa Hội (Từ Sơn)… Bắc Ninh còn là “cái nôi” của Nho học khoa bảng, nơi Sĩ Vương mở trường dạy chữ Nho đầu tiên; được sử sách và dân gian ca ngợi là quê hương của “ giỏ ông đồ, bồ ông cống, đống Trạng nguyên, thuyền Bảng nhãn”. Bắc Ninh còn nổi tiếng là vùng đất của văn hóa văn nghệ dân gian: Quan họ, tuồng, chèo, ca trù, trống quân, rối nước…  Đặc biệt, dân ca Quan họ Bắc Ninh là loại hình nghệ thuật độc đáo đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; 08 di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, trong đó Nghi lễ và trò chơi Kéo co làng Hữu Chấp đã được UNESCO công nhận là “Di sản văn hóa phi vật thể đa quốc gia”.

Kho tàng di sản văn hóa của quê hương Bắc Ninh là do cộng đồng nhân dân nơi đây sáng tạo, gây dựng, gìn giữ qua hàng ngàn năm lịch sử và đã trở thành “hồn cốt” và bản sắc văn hóa của quê hương, dân tộc. Tỉnh Bắc Ninh qua chặng đường 20 năm đổi mới và phát triển, bản sắc văn hóa của tỉnh Bắc Ninh, không những được bảo tồn, mà còn được phát huy, làm giàu có thêm và tỏa sáng trong thời kỳ đất nước đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, mở cửa hội nhập quốc tế hiện nay.

Với mong muốn giới thiệu những nét văn hóa đặc trưng, những giá trị đặc sắc của di sản văn hóa Bắc Ninh đến đông đảo công chúng, Bảo tàng Bắc Ninh tổ chức trưng bày chuyên đề “Di sản văn hóa tiêu biểu tỉnh Bắc Ninh”. Nội dung phòng trưng bày được chia thành 3 phần:

Phần 1: Giới thiệu khái quát về vùng đất, con người Bắc Ninh với vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên thuận lợi cho con người đến cư trú làm ăn, phát triển kinh tế, văn hóa; để từ đó tạo dựng lên kho tàng di sản văn hóa quý giá mà ngày nay còn được bảo tồn phát huy.

Phần 2: Di sản văn hóa tiêu biểu tỉnh Bắc Ninh với hai chủ đề chính là di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể, trong đó điểm nhấn là các di tích quốc gia đặc biệt, các bảo vật quốc gia, truyền thống khoa bảng, quê hương nhà Lý, truyền thống cách mạng, di sản văn hóa quan họ, ca trù, trống quân, làng nghề và lễ hội truyền thống tiêu biểu.

Phần 3: Giới thiệu những chủ trương, chính sách, định hướng của tỉnh Bắc Ninh trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa, đặc biệt là từ khi tỉnh Bắc Ninh tái lập (1997); những hoạt động bảo tồn, quảng bá di sản văn hóa của tỉnh Bắc Ninh với bạn bè trong nước và quốc tế.

Gian trưng bày di sản văn hóa phi vật thể “Dân ca Quan Họ Bắc Ninh”

Phòng trưng bày với trên 500 hình ảnh, tài liệu, hiện vật có giá trị, được lựa chọn trong kho lưu trữ của Bảo tàng; đặc biệt có những hiện vật gốc, độc đáo lần đầu tiên được giới thiệu đến công chúng như mảnh khuôn đúc trống đồng phát hiện tại khu vực thành Luy Lâu, trống đồng Quế Tân, Thạp đồng, mảnh chắn tâm…thuộc thời kỳ văn hóa Phùng Nguyên, Đá Mới, Đông Sơn; các bộ sưu tập hiện vật thuộc các thời kỳ Lý, Trần, Lê, Nguyễn.. sẽ đem lại những trải nghiệm thú vị đối với quý khách, đồng thời là dịp để công chúng được tìm hiểu, tiếp cận trực tiếp với những di sản văn hóa tiêu biểu nhất của tỉnh Bắc Ninh.