Công trình kết nối giá trị lịch sử, văn hóa xưa và nay

       Trong quá trình xây dựng và phát triển, tỉnh Bắc Ninh luôn được Chủ tịch Hồ Chí Minh dành những tình cảm và sự quan tâm đặc biệt. Bác đã 18 lần về thăm Đảng bộ và nhân dân Bắc Ninh, riêng 2 năm 1958 - 1959, tỉnh Bắc Ninh vinh dự được 6 lần đón Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm. Những lời căn dặn, chỉ dẫn của Người thể hiện tính nhân văn sâu sắc, là bài học, là động lực để Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh phấn đấu, xây dựng Bắc Ninh trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh.

       Khắc ghi tình cảm, sự quan tâm đặc biệt và những chỉ dạy của Người, sau gần 30 năm tái lập tỉnh, Đảng bộ và nhân dân Bắc Ninh đang nỗ lực phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2026. Ngày 13-1, tỉnh Bắc Ninh khởi công dự án Đền thờ Bác Hồ và công viên Văn Miếu tại địa điểm Cung văn hoá thiếu nhi tỉnh (cũ) thuộc phường Đại Phúc, thành phố Bắc Ninh. Tổng Bí thư Tô Lâm và Đoàn công tác Trung ương tham dự Lễ khởi công cho thấy tầm quan trọng của công trình.

       Xuyên suốt giai đoạn phát triển từ sau khi tái lập tỉnh, định hướng Quy hoạch chung Bắc Ninh luôn xác định thành phố Bắc Ninh là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế-xã hội của tỉnh, là hạt nhân tạo động lực phát triển hệ thống các công trình hành chính, công cộng, trung tâm văn hóa-xã hội cấp tỉnh, hệ thống các công trình văn hóa, giáo dục truyền thống khoa bảng, lịch sử cách mạng như làng Tiến sĩ, Văn Miếu Bắc Ninh,…

      Theo Quy hoạch chung thị xã Bắc Ninh được duyệt từ những năm 2000-2005 và các quy hoạch điều chỉnh về sau đều xác định trục đường Lý Thái Tổ, Lê Thái Tổ tập trung phát triển hệ thống các công trình hành chính, chính trị, văn hóa, kinh tế-xã hội, được xác định là trục điểm nhấn về phát triển không gian đô thị của thành phố Bắc Ninh, đại diện của cả tỉnh Bắc Ninh theo các tiêu chí đô thị loại I và thành phố trực thuộc Trung ương.

       Đền thờ Bác Hồ là công trình có ý nghĩa quan trọng, không chỉ là nơi thể hiện tình cảm thiêng liêng và lòng biết ơn vô hạn của người dân Bắc Ninh đối với Bác, mà còn là địa chỉ để giáo dục tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; giáo dục truyền thống yêu nước, cách mạng cho thế hệ trẻ. Từ đó, góp phần khơi dậy niềm tự hào, tạo động lực to lớn để những thế hệ người dân Bắc Ninh không ngừng học tập, lao động, đóng góp cho sự phát triển của quê hương ngày một giàu đẹp, văn minh.

Phối cảnh Đền thờ Bác Hồ.

         Trục kết nối không gian văn hóa giữa Văn Miếu Bắc Ninh - Đền thờ Bác Hồ - Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ tỉnh Bắc Ninh - Bức phù điêu theo dòng lịch sử văn hiến Bắc Ninh - Kinh Bắc góp phần quan trọng trong việc phát triển hạ tầng đô thị; tăng cường không gian xanh; là nơi tổ chức các hoạt động giáo dục truyền thống, các sự kiện chính trị quan trọng và các sự kiện văn hóa, giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của tỉnh Bắc Ninh.

       Theo Quy hoạch chung đô thị Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh tại Quyết định số 728/QĐ-TTg ngày 20-6-2023, vị trí khu Đền thờ Bác Hồ và quảng trường được kết nối với Văn Miếu Bắc Ninh nằm ở phía Đông trên đồi Văn Miếu, chếch xuống phía Nam được liên kết với di tích văn hóa Chùa Nác (Cao Sơn tự) rồi tiếp tục kết nối với khu Công viên Văn Miếu từ đó liên kết sang Công viên Nguyễn Văn Cừ, Công viên Hữu Nghị và Công viên hồ điều hòa Văn Miếu. Mối liên kết và sự kết nối này đã được giữ nguyên quy hoạch ngay từ ban đầu, từ Quy hoạch chung thị xã Bắc Ninh giai đoạn 2000-2005 đến nay theo các QHC đô thị Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2015 và năm 2023.
Dự án công viên Văn Miếu được xây dựng với diện tích 4,7 ha, trong đó, Đền thờ Bác Hồ được khai thác trên cơ sở hình tượng Hoa sen để khái quát hoá nhân cách cao đẹp của Người với gợi tả về lịch sử, văn hoá vùng đất Bắc Ninh - Kinh Bắc. Công trình được chia thành 3 lớp không gian, dọc theo trục của các công trình văn hoá tiêu biểu của thành phố với không gian quảng trường có chức năng kết nối không gian đô thị, không gian giữa đền thờ Bác và Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ. Đền thờ Bác được thiết kế quy mô 2 tầng, 8 mái cấu trúc gỗ truyền thống, diện tích 182m2, sân đền được đặt trên 1 hồ sen 1.100m2, hình hoa sen 8 cánh - một hình tượng đặc biệt với người Việt Nam. Toàn bộ công trình đều được xã hội hoá từ các tổ chức, cá nhân và cộng đồng doanh nghiệp có lòng hảo tâm, hướng về Đảng, về Bác Hồ và nguồn cội văn hóa người Việt.

       Dự án Đền thờ Bác Hồ và công văn Văn Miếu  là công trình kết nối những giá trị của nghìn xưa với hôm nay. Nhân dân Bắc Ninh đang mong mỏi dự án sớm được hoàn thành và kỳ vọng đây là một trong những thiết chế văn hóa lớn tạo thành di sản văn hóa, lịch sử của tỉnh.